از لبنیات تا لوکسهای چینی: نگاهی به تنوع فعالیتهای اقتصادی در ایران
در روزهای اخیر، انتشار فهرست جدیدی از شرکتهای واردکننده خودرو در کشور، توجه بسیاری از فعالان اقتصادی و رسانهها را به خود جلب کرده است. در میان نامهای آشنا و تازهوارد، حضور یک شرکت با سابقه فعالیت در حوزههای کاملاً متفاوت، پرسشهایی را درباره سازوکارهای اقتصادی و نظارتی کشور مطرح کرده است.
ورود غیرمنتظره به بازار خودرو
نام شرکت «آرتابان خودرو» با برند GAC، یکی از برندهای شناختهشده خودروهای لوکس چینی، در این فهرست دیده میشود. آنچه این حضور را قابلتأمل میکند، ارتباط این شرکت با خانوادهای است که از بنیانگذاران یکی از بزرگترین گروههای لبنی کشور محسوب میشوند. این گروه، که در حوزه صنایع غذایی فعالیت دارد، پیشتر نیز در زمینههایی چون واردات مواد اولیه صنعتی مانند گندله آهن حضور داشته است.
تنوع یا پراکندگی؟
ورود یک هلدینگ غذایی به حوزههایی چون واردات خودرو و مواد معدنی، در نگاه نخست میتواند نشانهای از تنوعطلبی و گسترش افقهای تجاری باشد. اما در غیاب شفافیت لازم، چنین حرکتهایی ممکن است بهجای توسعه پایدار، به نوعی پراکندگی منابع و کاهش تمرکز مدیریتی منجر شود.
در اقتصادهای توسعهیافته، ورود به صنایع جدید معمولاً با مطالعات دقیق، ارزیابی ریسک، و استراتژیهای مشخص همراه است. در حالیکه در برخی موارد داخلی، این تغییر مسیرها بیشتر به فرصتهای مقرراتی و دسترسی به مجوزهای خاص نسبت داده میشود.
ضرورت نظارت بینبخشی
این نمونه، بار دیگر اهمیت نظارت بینبخشی و پاسخگویی در تخصیص منابع اقتصادی را یادآور میشود. وقتی یک مجموعه اقتصادی در چند حوزه کاملاً متفاوت فعالیت میکند، لازم است نهادهای نظارتی با دقت بیشتری عملکرد آن را بررسی کنند تا از بروز مشکلات احتمالی در تعهدات مالی، کیفیت خدمات، و سلامت رقابت جلوگیری شود.
نتیجهگیری
تنوع فعالیتهای اقتصادی، اگر با شفافیت، پاسخگویی و مدیریت حرفهای همراه باشد، میتواند به رشد و پویایی اقتصاد کمک کند. اما در غیاب این عناصر، ممکن است به ساختارهای رانتی و ناپایداری منجر شود. امید است با تقویت نظارت و اصلاح فرآیندهای تخصیص مجوز، شاهد اقتصادی منسجمتر و قابلاعتمادتر باشیم.